Kunnen rechters het klimaat beschermen? | Dennis van Berkel

Europa Felix

In deze aflevering gaat het over klimaatrechtszaken tegen de Staat: juridische procedures om overheden ertoe te dwingen de klimaatcrisis het hoofd te bieden. De voorloper van dit soort procedures is de zaak van Stichting Urgenda tegen de Nederlandse Staat. Maar inmiddels zijn er wereldwijd tientallen vergelijkbare zaken gevoerd. Er is nu ook een eerste lichting klimaatzaken aanhangig bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. De grote vraag in al deze zaken is: zal het Hof een schending vaststellen van het EVRM en zal het op die manier overheden in Europa verplichten om meer te doen tegen klimaatverandering?
Te gast is Dennis van Berkel. Hij is Legal Counsel van Stichting Urgenda, was destijds nauw betrokken bij de Urgenda zaak en is mede-oprichter van het Climate Litigation Network, een expertise-netwerk dat mensen en organisaties over de hele wereld aanmoedigt en helpt bij het voeren van klimaatzaken. We beginnen ons gesprek natuurlijk bij de Urgenda-uitspraak, maar we hebben het ook over andere zaken binnen en buiten Europa. We spreken over de invloed van klimaatzaken, over de rolverdeling tussen de rechter en de politiek, en over het klimaatbeleid in Nederland en in de EU. Bovendien vraag ik hem wat Europees recht-juristen kunnen doen om hun steen bij te dragen aan het aanpakken van de klimaatcrisis.
Genoemd:

• Klimaatzaak Urgenda
• Kelderluik-arrest
• Kalimijnen-arrest
• Climate Case Ireland
• BVerfG, Klimaschutz (Luisa Neubauer-zaak)
• European Scientific Advisory Board on Climate Change, Scientific advice for the determination of an EU-wide 2040 climate target and a greenhouse gas budget for 2030–2050
• EHRM, Verein KlimaSeniorinnen Schweiz and Others v. Switzerland (53600/20)
• EHRM, Carême v. France (7189/21)
• Conseil d’État, Commune de Grande-Synthe (N° 427301)
• EHRM, Duarte Agostinho and Others v. Portugal and 32 Others (39371/20)
• The Climate Litigation Network
• Global Trends in Climate Change Litigation: 2023 snapshot (London School of Economics)
• Climate Change Litigation Database (Columbia Law School, Sabin Center)

Aanbevelingen:

• Greta Thunberg, Het Klimaatboek
• Friederieke Otto, Angry Weather
• Mariana Mazzucato, Mission Economy: A Moonshot Guide to Changing Capitalism

Deze aflevering bevat geluidsfragmenten uit de webcasts van de hoorzittingen in Carème t. Frankrijk en Verein KlimaSeniorinnen t. Zwitserland. Je hoort achtereenvolgens: Diego Colas (voor Frankrijk), Jessica Simor (voor Verein KlimaSeniorinnen), Alain Chablais (voor Zwitserland), Catherine Donnelly (voor Ierland); Jessica Simor; Corinne Lepage (voor Damien Carème); en Síofra O'Leary (President van het Hof). Bron: https://www.echr.coe.int/webcasts-of-hearin