016: Badania przesiewowe. Co i kiedy należy zbadać?

Lekarz rodzinny podcast

Badania przesiewowe wykonywane są w celu szybkiego wykrycia wczesnych etapów choroby. Przeprowadza się je u Pacjentów będących w wyższej grupie ryzyka.
Osoby do badań przesiewowych kwalifikowane są na podstawie płci, wieku czy też obciążeń chorobami w rodzinie. Dla tych Pacjentów przygotowana jest właśnie specjalna diagnostyka. O niej słów kilka w niniejszym materiale.
Więcej na: https://lekarzrodzinny.blog/badania-przesiewowe/
Mammografia – co powinnaś o niej wiedzieć?
W ramach NFZ mogą ją bezpłatnie wykonać Pacjentki między 50-tym a 69-tym rokiem życia. Z badania można skorzystać co 2 lata. Przy czym istnieją pewne, bardzo szczegółowo określone wskazania do wykonywania jej częściej, czyli co roku. Należy tu przede wszystkim wymienić obciążenie chorobami nowotworowymi.
Badanie można wykonywać już od 25 roku życia (także z refundacją NFZ). Istotne jest tutaj obciążenie genetyczne chorobami nowotworowymi gruczołu piersiowego w rodzinie.
Te dwa tematy możesz doczytać na blogu:
USG gruczołu piersiowego – uzupełnienie mammografii
Samobadanie piersi – wykonywać czy nie?
https://lekarzrodzinny.blog/badania-przesiewowe/
Cytologia – badanie w kierunku nowotworu szyjki macicy
W Polsce objęte są nim Pacjentki między 25-tym a 59-tym rokiem życia. Badanie na NFZ przysługuje raz na 3 lata. Jeśli występują czynniki ryzyka – zakażenie wirusem HIV, przyjmowanie leków immunosupresyjnych, zakażenie HPV – typem wysokiego ryzyka, to cytologię wykonuje się częściej, czyli raz do roku.
W oparciu o literaturę oraz wytyczne międzynarodowe uważam, że badanie to powinno być wykonywane co roku. Należy przy tym pamiętać, że nawet kobiety szczepione przeciwko wirusowi HPV, odpowiedzialnemu za część nowotworów szyjki macicy, nie są zwolnione z wykonywania cytologii.
Profilaktyka chorób układu krążenia
Pacjentom mającym odpowiednio 35, 40, 45, 50 i 55 lat lekarz rodzinny może zlecić wykonanie badań w POZ. Jest to m.in. oznaczenie stężenia cukru we krwi i poziomu lipidów – cholesterolu i trójglicerydów. Do profilaktyki chorób układu krążenia należy także zbadanie ciśnienia tętniczego, określenie BMI (pomiar wzrostu i wagi) oraz wywiad i badanie fizykalne.
Jest to niezwykle istotne. Należy bowiem podkreślić, że te proste badania umożliwiają wykrycie ryzyka choroby układu sercowo – naczyniowego. Mogą się również przyczynić do redukcji tego ryzyka oraz przekazania Pacjentowi zaleceń czy też wdrożenia odpowiedniego leczenia. Nie omijaj tych podstawowych badań!
Kolonoskopia – badanie w kierunku nowotworu jelita grubego
W ramach NFZ mogą ją bezpłatnie wykonać Pacjenci między 55-tym a 64-tym rokiem życia. Osoby z tej grupy otrzymują imienne zaproszenie na to badanie. Jeśli jednak go nie otrzymaliście, to nic straconego. Jeżeli bowiem w ciągu ostatnich 10 lat nie wykonywaliście kolonoskopii i mieścicie się w przedziale między 50-tym a 65-tym rokiem życia, to możecie się sami zgłosić na takie badanie.
USG jamy brzusznej wykrywające tętniaka aorty brzusznej
Zdecydowanie może być ono stosowane jako badanie przesiewowe u konkretnej grupy Pacjentów. Badania wykonywane są u mężczyzn w wieku 65 lat i powyżej, u których stwierdzono występowanie co najmniej trzech czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, spośród wymienionych poniżej:
- choroba wieńcowa,
- palenie tytoniu,
- nadciśnienie tętnicze,
- hiperlipidemia.
Celem realizacji Ogólnopolskiego programu badań przesiewowych w kierunku tętniaka aorty brzusznej jest zwiększenie wykrywalności tętniaków aorty brzusznej. W latach 2018-2020 planowane jest objęcie badaniem przesiewowym 30 tys. osób. Na badania można zarejestrować się za pośrednictwem ogólnopolskiej infolinii, pod nr tel. [phone].
Inna profilaktyka:
- Profilaktyka gruźlicy
- Profilaktyka chorób odtytoniowych
Więcej na: https://lekarzrodzinny.blog